Co słychać, maluchu?
Czytanie, mówienie, odtwarzanie muzyki czy śpiewanie to tylko niektóre z bodźców, jakie mogą być odbierane przez dziecko jeszcze przed narodzeniem. Ostatnie badania francuskich naukowców opublikowane na łamach ?Proceedings of the National Academy of Sciences? pokazują, że już w 28. tygodniu ciąży maluch jest w stanie odróżnić głos męski i kobiecy, a nawet proste sylaby takie jak ?ba? czy ?ga?. W jaki sposób bodźce dźwiękowe wpływają na rozwój dziecka przed i tuż po narodzeniu?
Kiedy w 23. tygodniu ciąży maluch zaczyna słyszeć, mówienie do brzuszka przestaje być tylko atrakcją dla bliskich. Dźwięki w tym czasie zaczynają mieć wpływ na rozwój umysłowy, uwrażliwienie i zapewnienie maluchowi poczucia bezpieczeństwa. Trzeba jednak wiedzieć, w jaki sposób dostarczać dziecku tych bodźców, które są dla niego najlepsze i w jaki sposób maluch próbuje na nie odpowiadać.
Jaka to melodia?
Bicie serca, oddech czy ruchy robaczkowe jelit to jedne z pierwszych odgÅ‚osów, jakie maluch sÅ‚yszy w brzuchu mamy. Te rytmiczne, spokojne dźwiÄ™ki uspokajajÄ… dziecko. Podobnie wyglÄ…da to w przypadku muzyki, która dodatkowo może wpÅ‚ywać na rozwój umysÅ‚owy potomka. Niektórzy wskazujÄ… na tzw. efekt Mozarta, czyli zwiÄ™kszanie zdolnoÅ›ci intelektualnych dziÄ™ki muzyce tego kompozytora. Ważniejsze jest jednak to, aby sÅ‚uchane utwory spotykaÅ‚y siÄ™ z uznaniem mamy ? jej odprężenie i dobre samopoczucie jest najlepsze dla malucha. Brzmienia powinny być raczej spokojne i niezbyt gÅ‚oÅ›ne. Warto przy tym obserwować aktywnoÅ›ci dziecka, da ono bowiem znaki, jeÅ›li coÅ› mu siÄ™ spodoba lub zacznie drażnić. Polecane jest także Å›piewanie, nawet jeÅ›li wykonania nie bÄ™dÄ… powodem do dumy. DziÄ™ki piosenkom maluszek bÄ™dzie spokojniejszy, a dodatkowe bodźce rozwinÄ… jego zdolnoÅ›ci. ? Åšpiewanie niemowlÄ™tom może wzbudzać ich pierwszy, Å›wiadomy uÅ›miech, który pojawia siÄ™ zazwyczaj miÄ™dzy szóstym a ósmym tygodniem życia ? tÅ‚umaczy Agnieszka Godlewska-Wawrzyniak, pedagog z Helen Doron Early English. – Poza tym dziÄ™ki temu uczymy dziecko prostych sylab i oswajamy je z jÄ™zykiem ? dodaje.
Mówi się?
W trakcie ciąży, oprócz sÅ‚uchania muzyki, warto także mówić do malucha. DziÄ™ki temu nawiÄ…zuje siÄ™ więź emocjonalnÄ…, można też wspomóc rozwój ukÅ‚adu nerwowego. Po narodzinach jest to jeszcze ważniejsze ? dziecko bowiem zaczyna osÅ‚uchiwać siÄ™ z jÄ™zykiem i w ten sposób stopniowo siÄ™ go uczyć. ? MówiÄ…c do niemowlÄ™cia powinno siÄ™ pamiÄ™tać o tym, aby wypowiadać siÄ™ wyraźnie, poprawnie i trochÄ™ wolniej – mówi Agnieszka Godlewska-Wawrzyniak, pedagog z Helen Doron Early English. ? Opisywanie tego, co dzieje siÄ™ wokół, nazywanie ludzi czy przedmiotów uÅ‚atwiÄ… dziecku proces uczenia siÄ™ mowy. Proste sÅ‚owa czy wyrazy dźwiÄ™konaÅ›ladowcze można z powodzeniem wykorzystywać choćby podczas zabawy ? dodaje. NiemowlÄ™tom warto także wÅ‚Ä…czać bajki dźwiÄ™kowe, które pomogÄ… także rozwinąć jego wyobraźniÄ™. Co ciekawe, wszystkie te metody mogÄ… być wykorzystywane nie tylko do nauki mowy ojczystej. Wierszyki, piosenki czy poszczególne sÅ‚owa w dwóch jÄ™zykach sprawiÄ…, że dziecko bÄ™dzie dorastaÅ‚o rozumiejÄ…c oba z nich. DziÄ™ki temu dzieci uczÄ… siÄ™ w sposób zupeÅ‚nie naturalny, a w przyszÅ‚oÅ›ci Å‚atwiej bÄ™dÄ… przyswajaÅ‚y sobie wiedzÄ™.
?i odpowiada
Bodźce słuchowe, które dostarczane są podczas ciąży dziecku nie muszą pozostawać bez odpowiedzi. Około 20. tygodnia maluch zaczyna delikatnie przesuwać się, a potem kopać w brzuchu mamy. Z czasem sygnały te będą nabierały większego znaczenia. Słysząc znane odgłosy, pociecha może być bardziej ruchliwa i mniej, kiedy one umilkną. W przypadku niemowląt, środkiem porozumiewania się jest płacz i krzyk, który pomaga także kształtować aparat mowy. W pierwszym miesiącu dziecko zaczyna zwracać główkę w kierunku dźwięku, a drażniące tony mogą wywoływać tzw. odruch Moro (gwałtowne wyrzucanie górnych kończyn i próbę obejmowania się). Z czasem maluch zaczyna reagować na kolory i na dłuższą chwilę unosić głowę. Przechodzi także pierwszy etap rozwoju mowy nazywany głużeniem lub gruchaniem. Najpierw zaczyna wydawać odgłosy samogłosek, w późniejszym czasie także spółgłosek. Może przy tym także ruszać ustami i całym ciałem. W trzecim miesiącu dziecko zaczyna świadomie łapać zabawki, skupiać wzrok na jednym przedmiocie czy głośno się śmiać. Poświęcanie mu uwagi, cierpliwa nauka, mówienie do niego czy umożliwianie kontaktu z muzyką już podczas ciąży i w pierwszych miesiącach życia sprawia, że dziecko lepiej i szybciej się będzie rozwijać.
